Do Ho Suh

Do Ho Suh is geïnteresseerd in hoe wij ons als mens verhouden tot de ruimtes waarin we leven en wat het betekent om 'thuis' te zijn. Zijn vader maakt traditionele inkttekeningen gecombineerd met abstracte kunst. Zijn moeder probeerde de Koreaanse cultuur te behouden door het maken van traditionele kostuums. Do Ho Suh studeerde schilderkunst in Seoul, en verhuisde daarna naar Amerika om zijn studie voort te zetten. Later verbleef hij ook in Berlijn en tegenwoordig woont hij met zijn gezin in Londen. Al deze verhuizingen wekten zijn interesse in hoe mensen zich verhouden tot de ruimten waarin ze leven, en in wat het betekent om 'thuis' te zijn.

Voorafgaand aan mijn bezoek aan museum Voorlinden zag ik de documentaire Home away from home van Marjoleine Boonstra. Daarin was mooi te zien hoe hij de invloeden van beide ouders met zich meedraagt en kon je hem in het appartement aan het werk zien. Bij het weggaan haalde hij het papier van de muren en bewaarde het in koffers. Zo maakt hij herinneringen tastbaar en draagt ze met zich mee. In de documentaire zie je hoe hij in een appartement op de begane grond in New York bezig is met het Rubbing Project. Hij werd gevraagd werk te maken voor een expositie met de titel 'huis' en hij besloot zijn nieuwe appartement in stof na te maken. Hij had de exacte afmetingen nodig voor het patroon en daarom spande hij papier op de muur en wreef met potlood over het oppervlak, frottage genoemd, of rubbing. Toen ontstond het idee voor de Rubbing Project

Toen de huurbaas, met wie hij een goede band had, overleed werd het huis verkocht en moest Do Ho Suh verhuizen. Voor zijn vertrek voerde hij het Rubbing Project uit. Het volledige interieur werd met papier, gemaakt van de moerbeiboom, bekleed en met potloden en pastel volgde de kunstenaar iedere centimeter van de ruimte. Niet om zo de ruimte helemaal accuraat over te kunnen nemen. Het ging hem meer om zo voldoende visuele en fysieke informatie vast te leggen, om zo het gevoel van de ruimte op te roepen. Een citaat: 'Wat mij interesseert is geschiedenis opgraven, of nooit vertelde verhalen van achter de muren tevoorschijn halen.' Door deze manier van werken worden details en onregelmatigheden zichtbaar: de slijtage van plekken die we regelmatig aanraken, maar die we met het blote oog niet zien. Zo maakt hij een portret van de ruimte, niet op het zicht maar op de tast. De handeling met het potloos wordt door Do Ho ook wel een liefkozend gebaar genoemd: 'het vangen van sporen als herinneringen aan het intieme gebruik van de ruimte waarin we leven.

In museum Voorlinden maakte ik onderstaande foto's van de tentoonstelling met zijn werk.

Staircase (draad op katoenpapier)
Tijdens zijn verblijf in Singapore ontwikkelt Do Ho een nieuwe techniek: zijn thread drawings. Prachtig!
Hij borduurt op gelatin tissue. Wanneer dit papier in aanraking komt met water, lost het gelatine papier op. Wanneer de borduursels worden gelegd op het natte handgeschepte katoenpapier, hechten de draden zich aan de vezels. 

Hij heeft niet alleen liefde voor de huizen maar ook voor het materiaal. In het Westen grijpen we denk ik snel naar dat wat voor handen is. Do Ho schept zijn eigen materiaal, het is niet alleen een achtergrond, ook het papier vertelt een verhaal. De invloed van zijn ouders, zijn culturele achtergrond. Zijn behoefte om traditie te verweven in de hedendaagse kunst. 

Een citaat: 'Ik zie het leven als een gang zonder vast startpunt of bestemming. We hebben de neiging om ons aldoor te focussen op de eindbestemming, waardoor we de tussentijd vergeten.'  Herinneringen worden in deze ruimtes, deze gangen, aan elkaar geregen. De acht hubs, knooppunten, zijn onderdeel van verschillende huizen waar Do Ho heeft gewoond in New York, Seoul, Londen en Berlijn.

De kleuren staan voor gevoelens en herinneringen aan deze huizen. In zijn studio in Korea worden 3D tekeningen van de architectonische ruimtes vertaald naar naaipatronen die met de hand in elkaar worden gezet en geborduurd. Tientallen handen werken vaak maanden aan de realisatie van één hub. Do Ho noemt de hubs ook wel suitcase homes. Door de stof zijn ze heel licht. Je vouwt ze op, en draagt ze met je mee. 

Staircase - III
Trappen, deuren en bruggen verbinden en scheiden ruimtes van elkaar. Do Ho is gefascineerd door deze tussenruimtes. In de brochure: 'Deze trap is een één-op-één replica van de smalle en nauwe trap die het 37m2 grote appartement van Do Ho verbonden met die van zijn huisbaas in New York. Het huis waar hij zich voor het eerst thuis voelde in Amerika en waar zijn carrière echt van start ging. Om die intieme en dierbare herinneringen mee te kunnen nemen, stroopt hij als het ware de huid van de ruimte.' De trap dus niet alleen als een letterlijke verbinding tussen hem en zijn huisbaas maar ook als symbool voor de verbinding met de man op wie hij zo gesteld was. 


Inspiratie

Geweldig hoe hij zijn herinneringen tastbaar weet te maken. En de manier waarop, zo nauwkeurig en creatief. Ik heb grote bewondering voor de vorm die hij heeft bedacht en de manier waarop hij dit zo consequent uitvoert. 


Video

film over de tentoonstelling in Voorlinden

interessante presentatie door Anella Fernández over Do Ho Suh (Engelstalig)

nieuw werk, met gesprekken met de kunstenaar (Engelstalig)

video waar je de kunstenaar met Rubbing aan het werk ziet

over Staircase III

over Almost Home in het Smithsonian American Art Museum


Hier kun je de documentaire Home away from Home terugzien: Home away from Home - Do Ho Suh - Close Up


Informatie