Mijn eerste bezoek aan dit museum. Iedereen die binnenkomt wordt door een medewerker gewaarschuwd voor de heftigheid van het thema van de eerste tentoonstelling. Depressie, automutilatie, euthanasie. Ook de onderwerpen van de tentoonstelling erna zijn zwaar, maar dan op een andere manier. Mijn persoonlijke batterij is die dag maar half opgeladen, dus ik loop er wat snel doorheen.
Selma van der Bijl - Until we meet again

Wat doe je als het leven niet lukt? Als je vanaf je twaalfde in therapie bent? Op je tweeëntwintigste een medisch dossier hebt van duizend pagina's. Alle therapieën hebt geprobeerd en niets werkt. Als je langs de zijlijn van het leven staat. Kijkend naar hoe iedereen leeft terwijl jij niet meedoet. Kies je dan voor de dood of voor het leven? En hoe bepaal je dat?
Nederland is één van de drie landen ter wereld waar euthanasie bij psychisch lijden is toegestaan. Until we meet again vertelt het verhaal van Romy, een fysiek gezonde jonge vrouw met complexe PTSS. Ze worstelt met diepe vragen over leven en dood, omdat trauma's uit haar kindertijd het leven voor haar ondraaglijk maken.
Fotograaf Selma van der Bijl leerde Romy kennen in de herfst van 2022. Het euthanasietraject was al opgestart en Romy wilde foto's laten maken voor haar nabestaanden. In een poging haar keuze te begrijpen, begon Van der Bijl haar te fotograferen. Wat is psychisch lijden, vroeg zij zich af. En hoe ziet het leven eruit als je mentaal zo lijdt dat de dood de enige uitweg lijkt?
Van der Bijl volgde Romy in de aanloop naar haar zelfgekozen dood. Zonder oordeel, van dichtbij, observerend en veel langer dan verwacht. Want op het moment dat de psychiater haar de dodelijke injectie wilde toedienen, sloeg de twijfel toe: wilde ze dit werkelijk?
Romy bleef leven en Van der Bijl bleef dichtbij. Ze legde momenten vast van verdriet, twijfel, zelfdestructie, hoop en veerkracht. Wat begon met de wens om te begrijpen waarom iemand dood wil, mondde uit in een hoopvol verhaal over een jonge vrouw die probeert de regie over haar leven terug te pakken.
Until we meet again gaat over traumaverwerking, loslaten en opnieuw beginnen. Over moed en doorzetten waar anderen zouden stoppen. En over identiteitsontwikkeling, want wie is Romy als ze besluit dat ze niet meer dood wil? Van der Bijl biedt een intieme inkijk in de binnenwereld van dit meisje. Haar werk is geen pleidooi voor of tegen euthanasie. Het gaat over het belang van openheid. Doordat Romy alles kon bespreken, zelfs de dood als reële optie kon verkennen, voelde ze uiteindelijk de ruimte om het leven een kans te geven.
Romy & haar doodswens: oktober 2022 - juni 2023


"Het is begonnen op mijn zevende, toen werd ik misbruikt. Hoe ouder ik werd, hoe meer misbruik er kwam. Dat is de basis van mijn doodswens. Tot mijn vijftiende heb ik er nooit met iemand over gesproken. Eerst omdat ik er geen woorden voor had, later omdat ik me ervoor schaamde. Op mijn twaalfde ben ik de hulpverlening ingerold. Omdat ik mezelf sneed. Later ontwikkelde ik een eetstoornis. Ik ging met foute mensen om en raakte verslaafd aan alcohol en drugs. Alles om te vergeten. Hulpverleners vonden dat ik borderline had. Ze dachten dat ik alles voor de aandacht deed. Ik hoopte alleen dat ze zouden vragen: waarom doe jij dit? Nu staat in mijn dossier dat ik complexe PTSS heb, de meeste klachten komen daaruit voort."


"Mijn leven is geen leven, het is vooral overleven. Ik kan niet douchen, niet tandenpoetsen en niet in bed slapen. Ik heb lang op Nutridrink geleefd, omdat ik geen vast voedsel in mijn mond kon verdragen. Het brengt me terug naar toen en dan beleef ik alles alsof het opnieuw gebeurt.
Ik wil op een humane manier dood. Voor mezelf, maar vooral voor anderen, zodat ze afscheid kunnen nemen. Ik heb zoveel behandelingen gedaan. Ik heb allerlei medicatie geprobeerd. Ik heb 21 elektroshocks gehad. Het hielp niet. En ik was eigenlijk altijd opgenomen. Ik heb het geteld: vier jaar van mijn leven. Het leven is niet voor mij weggelegd. Niet voor mij bestemd."
De tussentijd: juni - december 2023
"Iedereen stond rond mijn bed in het hospice. Ik raakte in paniek toen ik de psychiater met de injectienaald zag. Ze vroeg of ik het zeker wist. Op dat moment kon ik het niet.
Daarna had ik spijt. Ik had het gevoel dat iedereen boos was. Er was ook niets meer: mijn huis was opgezegd, mijn spullen waren weggegooid. Toen werd ik in een kliniek gedropt. Ik heb de psychiater gevraagd of ik toch dood mag dus mijn dossier is weer geopend. Ondertussen ga ik naar traumatherapie. Ik wil er alles aan gedaan hebben om het beter te maken. En ik heb nooit alles verteld, omdat ik bang was dat ze me zouden wegsturen. Nu ben ik voor het eerst eerlijk tegen mijn therapeut. Als ik het niet vertel en ik ga dood, dan winnen de mensen die me dat hebben aangedaan. Het voelt als een overwinning."




Romy & het leven: januari - 19 juni 2024
"De muren van de kliniek kwamen op me af. Ik heb er zeven maanden gezeten. Ik ben verhuisd naar een locatie voor begeleid wonen. Dat is fijn en eng tegelijk. In de kliniek ben je met een vaste groep, een soort community. Dat voelde vertrouwd. In de buitenwereld moet je het zelf kunnen. Ik weet niet of ik daar klaar voor ben. Soms doe ik alsof het goed gaat. Ik zet een masker op en 'speel' het leven. Ik wil niemand teleurstellen, want dat is al genoeg gebeurd.
Ik heb geen spijt van het euthanasietraject, want het heeft me veel gebracht. Doordat ik wist dat er een uitweg zou komen, heb ik het ook volgehouden. Ik koos voor het leven, maar de dood is niet weg. Ik wil én dood én ik kies voor het leven. Het staat naast elkaar. Als twee persoonlijkheden, zonder dat het een stoornis is."



Epiloog
Afscheid nemen betekent niet loslaten maar op een andere manier vasthouden
Fotograaf Selma van der Bijl en journalist Stephanie Bakker legden Romy's leven vast tot 19 juni 2024, precies een jaar nadat ze dood zou gaan. Afgelopen zomer is Romy op vakantie gegaan met haar familie. In september is ze gestart aan de VaVo. Romy probeert via het volwassenonderwijs een havodiploma te halen. Door de opnames in haar jeugd was dit er niet eerder van gekomen. Ze volgt nog steeds traumatherapie en woont in dezelfde begeleid wonen. Ze heeft nog altijd last van traumaklachten en kan zich slecht concentreren. Maar ze is optimistisch: "Ik heb de dood overleefd, dus ik zal het leven ook wel overleven."
Van der Bijl en Bakker hebben nog altijd contact met Romy. Ze heeft meegewerkt aan de beeldselectie en de teksten. Romy heeft het grootste deel van haar leven haar verhaal niet durven delen. Nu is ze op een punt dat ze zich niet meer wil verstoppen. "Het is mijn verhaal en ik mag er zijn met alles wat er is."
"Ik besloot dat ik alles kon."

De foto's van Until we meet again zijn gemaakt door Selma van der Bijl. De teksten. die ik heb overgenomen van de informatieborden, zijn geschreven door Stephanie Bakker.
Cynthia Boll - Onopgemerkt: verhalen in beeld
Deze Nederlandse documentairefotograaf en filmmaker werkt al ruim 18 jaar als fotograaf. In de beginjaren van haar carrière werkte ze regelmatig in opdracht van (inter)nationale kranten tijdschriften. Al snel begon Boll zich echter te focussen op haar zelf geïnitieerde projecten. Een sterke maatschappelijke betrokkenheid en langdurige toewijding aan haar onderwerpen vormen de rode draad in haar werk.
Boll besteedt veel tijd om mensen en hun situatie te leren kennen en vertrouwen op te bouwen. Daarna keert ze meerdere keren terug om de verhalen zo gedetailleerd mogelijk te vertellen, vanuit het perspectief van de betrokkenen. Door haar benadering kan ze dicht bij haar onderwerpen komen.
Boll wil mensen bewust maken van wereldwijde uitdagingen. Ze gelooft dat ze op deze manier een waardevolle bijdrage kan leveren aan het verbeteren van de omstandigheden waarin mensen vaak verkeren. Ze brengt complexe onderwerpen op een persoonlijke en toegankelijke manier in beeld. Haar kracht ligt in het klein maken van het grote en het vertalen van ingewikkelde thema's naar menselijke verhalen.
Ze is ook bekend als jurylid van het tv-programma Het Perfecte Plaatje.
Persoonlijke introductie van Cynthia
"Mijn carrière als fotojournalist begon eigenlijk vrij laat, in 2007. Het was een plotselinge ingeving: ik wilde fotograferen. Niet zomaar foto's maken, maar verslag doen van grote nieuwsgebeurtenissen. Daar wilde ik bij zijn. Dus leende ik een camera en schreef mij in voor een fotografiecursus, zonder ooit eerder een camera in handen te hebben gehad. Twee jaar later zei ik mijn baan in het onderwijs op, ging stage lopen bij het ANP en ik keek nooit meer om.

Met een ludieke actie wordt geprobeerd de bewoners
in Amsterdam-Noord bewust te maken van het
vele zwerfafval in de wijk.

Boordschutter aan boord bij een Cougar helikopter
tijdens de IASF-missie in Afghanistan.

Huishoudbeurs in de RAI in Amsterdam.
29 Minuten (2008/2009)
Afghanistan heeft één van de hoogste moedersterftecijfers ter wereld. Tijdens het maken van deze serie, overleed er iedere 29 minuten een vrouw aan complicaties van de bevalling. De belangrijkste oorzaken hiervoor waren de slechte toegang tot onderwijs en gezondheidszorg voor vrouwen. Daarnaast ontbrak het vaak aan geschoolde vroedvrouwen.
Hoewel de Taliban toen officieel verdreven was, bleef hun invloed voelbaar. Zij namen structureel rechten van vrouwen weg en straften hen als ze zich niet aan de opgelegde regels hielden. Dit was vooral merkbaar in conservatieve delen van Afghanistan, zoals Uruzgan. In deze gebieden werden weinig maatregelen genomen om de moedersterfte te verminderen.
Een positieve uitzondering was de opening van de vrouwenvleugel in het ziekenhuis in Tarin Kowt, de hoofdstad van de provincie Uruzgan. Dagelijks meldden zich ongeveer 350 vrouwen bij deze kliniek om behandeld te worden door de circa vijftien artsen en verpleegkundigen. Destijds stierf twintig procent van de kinderen voordat ze vijf jaar oud waren. Om deze hoge sterfte onder moeders en kinderen terug te dringen, startte het ziekenhuis de opleiding Community Midwife. In een periode van achttien maanden werd een groep van negen jonge vrouwen opgeleid.

Een chirurg controleert een jonge moeder na een geslaagde keizersnede.

Baby's worden traditioneel gedurende het eerste jaar ingezwachteld
ter bevordering van een goede houding.
"Mijn carrière als nieuwsfotograaf veranderde drastisch toen ik in Afghanistan op een verhaal stuitte dat een diepe indruk op mij achterliet. In 2008 kreeg ik de kans om verslag te doen van de ISAF-missie voor Nederlandse media. Als vrouw kreeg ik toestemming om de pas geopende vrouwenvleugel van het provinciale ziekenhuis in Uruzgan te bezoeken. De opleiding tot vroedvrouw duurde twee jaar, en het opbouwen van een vertrouwensband met de vrouwen kostte tijd. Daarom ging ik meerdere keren terug om deze Afghaanse vrouwen tijdens hun opleiding te volgen.
De foto van een baby op de weegschaal maakte ik tijdens mijn eerste nacht in het ziekenhuis. Dit moment werd een keerpunt in mijn carrière. De jonge vroedvrouwen, soms nog maar vijftien jaar oud, voerden bevallingen uit met indrukwekkende vastberadenheid. Ik was enorm onder de indruk, terwijl het voor hen dagelijkse realiteit was.
Twee jaar lang werkte ik aan dit verhaal, maar niemand wilde het publiceren. Voor damesbladen en glossy's was het te confronterend. Andere media waren niet geïnteresseerd, deels omdat Afghanistan al vaak in het nieuws was.
Recente cijfers: moedersterfte in Afghanistan
De meest recente cijfers van Unicef uit 2021 laten zien dat er in Afghanistan per 100.000 geboorten 638 moeders overlijden. Dat betekent dat dit aantal in 20 jaar met 60% is gedaald. Deze daling lijkt positief, maar sinds de overname van de Taliban in 2021 is de toegang tot goede gezondheidszorg voor moeders verder verslechterd. Door het instorten van het zorgstelsel ontbreekt vaak goede zorg voor zwangere vrouwen met ernstige complicaties. Zonder actie zal de moedersterfte naar verwachting met 50% stijgen in 2025.

Een arts meet de bloeddruk van een patiënt.

Een zus van een opgenomen vrouw wacht de behandeling af.
Terugkeer van het internaat (2009)
In de zeventiende-eeuwse cisterciënzer abdij in Gent is al tweehonderd jaar een internaat gevestigd. In meisjesinternaat Nieuwen Bosch woonden in 2009 115 leerlingen. De samenstelling bestond uit twintig lagereschoolkinderen en vijfennegentig ASO (VWO)-leerlingen. De meisjes arriveren maandagochtend vroeg en vertrekken vrijdagmiddag weer naar huis. Dag en nacht zijn ze samen: ze eten, studeren, slapen en leren alles binnen een straal van honderd meter. Ze komen veelal uit middenstandsmilieus in Oost- en West-Vlaanderen. Er is geen verplicht schooluniform, maar er zijn wel kledingvoorschriften met de voorgeschreven kleur grijs. De studie- en vrije tijd zijn volgens een strak tijdschema ingepland, waarin regelmaat en orde centraal staat.


"Vrouwen zijn nog steeds sterk ondervertegenwoordigd in de fotojournalistiek. Ik krijg regelmatig de vraag of het een voordeel is om vrouw te zijn binnen dit beroep. Mijn antwoord: absoluut! Als vrouw krijg je toegang tot situaties die voor mannelijke collega's vaak onbereikbaar blijven."


Zure druiven (2013)
Zuid-Afrika behoorde in 2013 tot één van de grootste wijnproducerende landen ter wereld. De export was tussen 2001 en 2011 explosief gestegen, van 174 miljoen liter in 2001 naar 350 miljoen liter in 2011. Het Kaapse Wynland ligt in de provincie West-Kaap. Deze streek produceert de meeste Zuid-Afrikaanse wijn die in Nederland wordt verkocht. Het is één van de rijkste gebieden van het land. Dat zie je direct: heuvels bezaaid met wijnranken en lange oprijlanen die leiden naar statige witte landhuizen in Kaap-Hollandse stijl. Alles is omringd door een schilderachtig landschap.
Ondanks de enorme winsten behoorden de lonen van de veertigduizend landarbeiders tot de laagste van Zuid-Afrika. In het rapport Ripe with Abuse van Human Rights Watch was te lezen dat de leef- en werkomstandigheden van Zuid-Afrikaanse wijnarbeiders enorm slecht waren. Ze werkten lange dagen, vaak zonder toegang tot een toilet of drinkwater. Ook werden ze blootgesteld aan giftige pesticiden.
Zes weken lang volgde Cynthia Boll de 53-jarige Johanna Williams, een seizoenarbeider in de wijnindustrie. Ze was kostwinnaar in een huishouden van dertien personen en de enige die werk had. Met het plukken van druiven verdiende Johanna 105 Rand (7 euro) per dag. Boll fotografeerde het leven van een gemeenschap van landarbeiders van dichtbij. Ze volgde hen tijdens hun werk, was onderdeel van het gezinsleven, werd geconfronteerd met alcoholmisbruik, drugsverslavingen en het gebrek aan hoop op een betere toekomst.
Recente wijnexportcijfers
In 2022 was de wijnexport gestegen naar 368,8 miljoen liter. Toch rapporteerde de CSAAWU (Zuid-Afrikaanse vakbond voor landbouwarbeiders) dat er geen verbetering is in de arbeidsomstandigheden. Wijnarbeiders hebben nog steeds te maken met lage lonen en blootstelling aan pesticiden. Vanwege de machtsverhoudingen is het voor wijnarbeiders vrijwel onmogelijk om hiertegen in verzet te komen.

Pieter, de opdrachtgever, geeft Johanna een leeg krat aan dat gebruikt wordt voor het plukken van de druiven.

Johanna slaapt op de vloer van de pick-up truck, terwijl ze wacht op de opdrachtgever waarvoor ze werkt. Op het hoogtepunt van de oogsttijd werkt ze tien uur per dag.

Johanna loopt door de supermarkt. Het enige dat ze in deze supermarkt kan betalen is een flesje cola, een dozijn eieren en een knol.

Zwijgzaam eten Johanna en haar familie het vlees en rijst dat ze gekregen hebben van een overbuurvrouw.

Johanna's oudste dochter wast haar kinderen.

"Mijn projecten starten meestal vanuit een persoonlijke vraag of verwondering, zoals een nieuwsbericht of een observatie op straat. Ik focus op verhalen die vaak over het hoofd worden gezien. Het idee voor dit project ontstond in de periode rondom kerst. Folders boordevol aanbiedingen vielen op de mat. Ze stonden gevuld met vertroetelde kalkoenen, met liefde geteelde spruitjes en uiteraard wijn, waarvan een groot deel afkomstig uit Zuid-Afrika. Een vriend attendeerde mij op het rapport van Human Right Watch. Dat zette mij aan het denken. Nederlandse consumenten kiezen vaker voor duurzame en verantwoorde producten. Steeds meer supermarkten promoten duurzaamheid, dierenwelzijn en milieuzorg, maar wat is het echte verhaal achter al die flessen wijn?
Ik reisde naar Zuid-Afrika, op zoek naar een landarbeider die ik zou kunnen volgen tijdens de oogstperiode. Was het echt zo slecht als het rapport beschreef? Het vinden van een druivenplukker bleek niet zo makkelijk. Bij boeren was ik niet welkom, vanwege de slechte publiciteit van het rapport. Maar ik kreeg een onverwachte tip: een kleine, volledig zwarte gemeenschap in het midden van Stellenbosch, de wijnhoofdstad van Zuid-Afrika. Een week lang zat ik elke ochtend op het centrale plein waar de landarbeiders werden opgehaald om naar de omliggende wijngaarden te gaan. In het begin keken ze me wantrouwend aan. Na een paar dagen begonnen sommigen mij te groeten. Toen ontmoette ik Iwan, hij sprak gelukkig Engels. Hij introduceerde mij aan zijn buurvrouw Johanna, de vrouw die centraal staat in deze serie.

Johanna komt thuis na een dag werken. Haar dochter heeft die dag niet gewerkt en zit verveeld op een stoel.

De kinderen en andere gezinsleden van Johanna zijn werkloos en hangen thuis. Ze gebruiken methamfetamine.

Johanna's dochter met haar baby op schoot. Ze is haar been verloren door een ruzie met haar vriend.
Sinking cities - Jakarta (2014-2018)
Jakarta is overvol en zinkt langzaam weg. Zonder maatregelen zal in 2050 veertig procent van de stad onder water liggen. Door het oppompen van grondwater, dat nodig is om de groeiende stad en haar inwoners van water te voorzien, daalt de bodem tussen zeven en twintig centimeter per jaar. Nu al ligt veertig procent van Jakarta onder de zeespiegel en dat stijgt alleen maar.
Jakarta vertrouwt op een oude zeewering om de stad te beschermen tegen de zee. Door de bodemdaling zakt deze muur steeds verder weg. Het biedt nog maar weinig bescherming tegen het water. Zware regenval en een hoge rivierwaterstand zorgen voor extra problemen: de stad lijkt op een omgekeerd aquarium. De zee is niet meer het laagste punt en het water kan nergens meer heen. Hoe is het om te leven in een stad die letterlijk wegzinkt onder je voeten?


Een moskee in Pluit, Nood-Jakarta, is overgegeven aan de zee. Direct daarachter is een muur gebouwd om lager gelegen gebieden te beschermen. Mensen gebruiken de muur om te ontsnappen aan de drukte of om frisse lucht te halen.
Na de evacuatie van het historisch gebied Kampung Akuarium zijn huizen, winkels en werkplaatsen gesloopt om ruimte te maken voor de bouw van een zeewering. Meer dan duizend bewoners moesten verhuizen.

Wanneer er overstroming dreigt in de laaggelegen wijk Muara Baru, brengen bewoners hun spullen naar de eerste verdieping. Mevrouw Sarmini wacht op haar echtgenoot om haar met de laatste spullen te helpen.

De waterlijn in de Koranschool in Muara Baru is een stille getuige van de laatste overstroming.
"In 2013 zag ik een item in het NOS journaal over de betrokkenheid van Nederlandse bedrijven en waterexperts bij de plannen van de bouw van een grote zeedijk in de baai van Jakarta. Ik woon zelf op een dijk en mijn achtertuin ligt zes meter onder zeeniveau. Maar in Nederland voel je je dan redelijk veilig. Ik vroeg mij af: wat doet het met mensen als de dreiging van het water zo groot is. Waarom is dat plan nodig?
Als fotograaf leek mij dat een mooie nieuwe uitdaging om te documenteren. Ik ontdekte dat Jakarta niet de enige stad is met dit probleem. Twintig procent van alle steden wereldwijd heeft te maken met bodemdaling. Veel van de problematiek wordt toegeschreven aan klimaatverandering. Bodemdaling, een minder bekend fenomeen, vormt echter wereldwijd een urgent probleem. Ik vond het onvoorstelbaar dat zo'n grote dreiging zo onbekend was. Zo werd het Sinking Cities project geboren."

Het vervuilde overstromingswater veroorzaakt gezondheidsproblemen bij kinderen. "Normally we have 80 children to see at the consultation clinicc. But during the rainy season, we have as many as 120 a day," zegt mevrouw Dina bij het consultatiebureau.

Het historische gebied Kampung Akuarium en Pasar Ikan, het centrum van het oude Batavia in Noord-Jakarta, is geëvacueerd om gesloopt te worden. De politie is massaal aanwezig om protesten van bewoners onder controle te houden. Velen wonen hier al generaties lang.

Verkoper Rendy vult lege twintig liter vaten met gezuiverd water, dat eigenares Yanti elders koopt in Jakarta. Net als in veel delen van Jakarta hebben de meeste huizen in Pluit geen leidingwater.

De hoofdstraat in Muara Baru, de wijk naast de zeewering, staat vaak onder water. het is één van de snelst dalende delen van de stad.
Sinking cities - Gouda (2022)
Door klimaatverandering stijgt de zeespiegel en daalt de bodem sneller dan verwacht. Op sommige plekken in West-Nederland is de bodem door de eeuwen heen vijf tot tien meter gedaald. Als we doorgaan op de huidige voet, komen delen van de Randstad uiteindelijk op acht tot tien meter onder NAP te liggen. Bodemdaling zorgt voor veel problemen. Er ontstaat funderingsschade, verzakkingen in huizen en wegen en het heeft negatieve gevolgen voor landbouw, natuur en biodiversiteit.
In Gouda merkt iedereen de gevolgen van de dalende bodem. Overal zakt wel iets weg: van de monumentale panden in de binnenstad en tuinen en straten in een woonwijk tot de koeien van de boeren in de omliggende polders. In hoeverre is Gouda een voorbode voor de rest van Nederland? Betekent bodemdaling het einde van de historische binnensteden en het typisch Nederlandse polderlandschap?
Deze fotoreeks laat de strijd zien van Nederlanders tegen bodemdaling. Het gaat over oplossingen en tradities, maar ook over innovatie en aanpassingen. Over problemen én oplossingen.

Rondom Gouda liggen de laagstgelegen polders van Nederland. Het gebied wordt al eeuwen ontwaterd om het geschikt te maken voor landbouw en woningbouw. Hierdoor ontstaat het veenweidelandschap. Door de oxidatie van het veen daalt de bodem en komt er CO2 vrij. Om de klimaatdoelen te halen en bodemdaling te remmen moeten de veenpolders de komende jaren natter worden.

Het water in de Turfmarktgracht staat bijna gelijk met de drempels van de huizen. Het grondwaterpeil staat hoog en bij hevige regen stroomt het riool over. Een deel van de binnenstad dreigt op termijn onbewoonbaar te worden.

Rioleurs Alex van Eck en Willem Eikelboom sluiten het riool van een huis aan op het nieuwe hoofdriool dat is aangelegd om de wateroverlast in de wijk te beperken. Om 'droog' te kunnen werken, is het water deels weggepompt. De huizen zijn gefundeerd op houten palen en die mogen niet te lang droog staan vanwege het risico op paalrot. Geen enkel materiaal, van isolatiechips of schelpen, is bestand tegen de zee van water onder de huizen.

In Korte Akkeren vervangt de gemeente het riool en krijgt de openbare ruimte een opknapbeurt. Gemeenten met een dalende bodem moeten vaker wegen repareren, straten ophogen en riolen vervangen. De inwoners van Gouda betalen tweeënhalf keer zoveel rioolheffing als de rest van het land.

Janneke haalt vanaf haar sup wekelijks zakken vol zwerfvuil uit de gracht langs de Turfmarkt. Dit deel van de binnenstad maakt deel uit van de nieuwe stadspolder waar het waterpeil wordt verlaagd om de wateroverlast te beperken.

De binnenstad van Gouda is gebouwd op een ondergrond van veen en klei. Door het gewicht van de stad zakt de bodem al eeuwen. Om te voorkomen dat één van de belangrijkste monumenten wegzakt, werden de houten palen onder het koor van de Sint-Janskerk in 2014 vervangen door betonnen heipalen. De toren kreeg echter geen nieuwe fundering en zakt nog steeds.
Het Perfecte Plaatje
Al negen jaar zendt RTL het televisie-programma Het Perfecte Plaatje uit. De deelnemers krijgen elke aflevering twee shoots. Deze opdrachten variëren van portret- en modefotografie tot sport- en actiefotografie. Daarnaast komen ook natuurshoots en macro-opdrachten aan bod. Bij elke opdracht krijgen de deelnemers uitleg en tips van een professionele fotograaf. Vaste juryleden zijn Cynthia Boll en William Rutten. Bij de variant Het Perfecte Plaatje op Reis speelt de hele serie zich af in een specifiek land. Bij de reguliere versie zijn de shoots in Nederland, maar gaan de beste drie deelnemers op finalereis om de winnaar te bepalen.
In de tentoonstelling zijn foto's te zien van deelnemers van Het Perfecte Plaatje op Reis in Thailand (zomer 2024; winnaar Kaj Gorgels) en Het Perfecte Plaatje (december 2024; winnaar Antoinette Hertsenberg).

Fotograaf: Kaj Gorgels
Informatie: Zeenomaden - Rond de grens tussen Thailand en Maleisië leven de Moken. Dit volk is gespecialiseerd in een eeuwenoude maar gevaarlijke onderwatervistechniek. Ooit waren de Moken een nomadische stam, maar inmiddels hebben zij zich gevestigd op de eilanden en kustgebieden van Myanmar en de Thaise Surin eilanden. Hun traditionele levensstijl wordt bedreigd door het toenemende toerisme en de concurrentie van de commerciële visserij.
Opdracht: maak een portretfoto in documentairestijl waarin de levensstijl van de Moken naar voren komt.

Fotograaf: Kaj Gorgels
Informatie: Sak Yant tattoo portret - In Thailand heeft de Sak Yant tattoo een magische status. Het wordt gezien als een tatoeage die bescherming biedt. 'Sak' betekent tikken, en 'Yant' staat voor een heilige geometrische vorm. Het zetten van de tatoeage is een ritueel op zich. Alleen een 'ajahn', een heilige meester, kan dit uitvoeren. Tijdens de ceremonie zal de 'ajahn' de deelnemer ook zegenen en reinigen.
Opdracht: maak een rauw portret waarin de symboliek van de Sak Yant tatoeage goed tot zijn recht komt. Dit kan een fullbody-foto of een close-up zijn, zolang de tatoeages maar goed te zien zijn.



Fotograaf links: Kaj Gorgels / fotograaf rechtsboven: Fresia Cousiño Arias / fotograaf rechtsonder: Susan Visser
Informatie: Monniken ochtendritueel - Thaise monniken hebben een uitgebreid ochtendritueel. Zo verlaten ze al vroeg in de ochtend de tempel om donaties te ontvangen. Na deze start van de dag gaan ze terug naar de tempel en staat er een uitgebreide meditatie op het programma.
Opdracht: ga aan het werk als een documentaire-fotograaf en leg het ochtendritueel van de Thaise monnik vast. Sereniteit en rust staan centraal in het leven van de monnik, dus breng dit ook over in de foto.

Fotograaf: Kaj Gorgels
Informatie: Thon Buri - Thon Buri is een levendige wijk aan de westkant van de Chao-Phraya-rivier in Bangkok. De wijk staat bekend om houten huizen op het water, smalle straten vol markten en de vele tempels. Hier komt het traditionele Thaise leven samen met het moderne Bangkok.
Opdracht: leg op een verrassende manier vast hoe het oude en het nieuwe Bangkok samenkomen.

Fotograaf: Antoinette Hertsenberg
Opdracht: Getekend voor het leven - Deze opdracht gaat over kracht en kwetsbaarheid. In samenwerking met KWF Kankerbestrijding leg je ex-kankerpatiënten en hun littekens vast in een intieme, respectvolle fotoshoot. Door gebruik te maken van een spiegel toon je niet alleen de littekens, maar ook de innerlijke kracht van de geportretteerden. Een beeld dat spreekt zonder woorden.

Fotograaf: Antoinette Hertsenberg
Informatie: Mensen van het Atlasgebergte - Met zijn indrukwekkende natuur en eeuwenoude tradities is het Atlasgebergte niet alleen een lust voor het oog, maar ook een bron van verhalen. Hier wonen de Imazighen, de oorspronkelijke bewoners van Marokko en andere delen van Noord-Afrika. Zij voeren traditionele ambachten uit in hun dorp.
Opdracht: stap in de schoenen van een documentaire-fotograaf en laat hun leven zien door je lens. De foto moet een goede indruk geven van de omgeving.

Fotograaf: Antoinette Hertsenberg
Opdracht: Modeshoot in de woestijn - In de adembenemende Agafay-woestijn doe je een modeshoot waar je de ontwerpen van de Nederlands-Marokkaanse modeontwerpster Yousra Razine Mahrah tot leven brengt. Speel met de verschillende elementen van de woestijn. Gebruik de uitgestrekte leegte, het dramatische gesteente en het warme zonlicht om de creaties echt te laten stralen.

Fotograaf bovenste rij: Antoinette Hertsenberg / fotograaf middelste rij: Pauline Wingelaar / fotograaf onderste rij: Fenna Ramos
Opdracht: hoe vertel je een verhaal in drie portretten? Bij deze opdracht maak je een drieluik waarin uniformiteit de rode draad is. Kies bijvoorbeeld voor drie personen van dezelfde leeftijd, afkomst of gender. Speel met licht en kadrering om je beelden kracht en samenhang te geven. Zorg ervoor dat de geportretteerden in de lens kijken zodat je hun blik goed kan vangen.
Informatie op deze pagina komt van de informatieborden in het museum.