Een bezoekje aan museum More in Gorssel. Allereerst loop ik naar het voormalige stationsgebouw. Dit gebouw lag aan de stoomtramlijn Deventer-Zutphen en werd in 1926 in gebruik genomen. De rails van dit smalspoor zijn in 1948 opgebroken nadat de lijn aan het einde van WOII buiten gebruik was geraakt door het verwoesten van de spoorbrug over het Twentekanaal in Eefde. Het is nu het onderkomen van de Historische Vereniging De Elf Marken. Deze houdt zich bezig met het bestuderen en vastleggen van de geschiedenis van haar werkgebied de voormalige Gemeente Gorssel. Daarnaast probeert men de belangstelling van de inwoners voor de geschiedenis van hun eigen omgeving te bevorderen.
Pixy Liao - Between us
Voor Chinese vrouwen is het gebruikelijk om een oudere partner te trouwen, die vervolgens als een ‘mentor’ optreedt. Pixy Liao draait die rollen om en trekt in haar fotografie zelf de broek aan. Met veel humor, intimiteit en speelsheid legt de kunstenaar haar liefdesrelatie met haar vijf jaar jongere Japanse vriend Moro in foto's vast. Voor Pixy en haar partner is de wereld een theaterset: zowel thuis als op locaties ver van huis portretteert ze hun verhouding zonder terughoudend te zijn. In haar werk onderzoekt en bevraagt Pixy bestaande genderrollen, relatiedynamieken, culturele tradities en verwachtingspatronen. Daarbij is ze zelf de baas. Of ze nu gekleed tegenover haar naakte partner staat, rechtop staat waar hij ligt of duidelijk zichtbaar de zelfontspanner van de fotocamera bedient - Pixy heeft de controle.
Ze laat zich inspireren door voorbeelden uit de kunstgeschiedenis en de media: zowel covers van eigentijdse modebladen als een classicistisch schilderij van rond 1800 kunnen een startpunt zijn. Daarnaast doorbreekt ze de standaardrol die de man in de (kunst)geschiedenis krijgt toebedeeld: ze is niet geïnteresseerd in ‘mannelijke’ cliché-eigenschappen als moed en kracht, maar eerder in mannelijke kwetsbaarheid en zachtheid.
Pixy Liao (Shanghai, 1979) studeerde grafische vormgeving in Shanghai. Gedesillusioneerd door het werkveld gooide ze het roer om en begon ze in 2005 aan haar Master of Fine Arts in de fotografie aan de Universiteit van Memphis, Tennessee. Daar ontmoette ze Moro, die muziek studeerde. Vanaf 2007 werkt ze aan haar doorlopende serie Experimental Relationship en vanaf 2012 brengt ze meer intiem en gevoelig werk onder in de serie For your eyes only. Ze woont en werkt in Brooklyn, New York.
Bed wrestling
Cover me
Ontdek de tentoonstelling met deze video, ontworpen door Dana Dijkgraaf Design. Dana, de grafisch ontwerper van deze expositie, heeft het geheel vormgegeven. De muziek in de video, PIMO - Bear the Stoker, is gecomponeerd en uitgevoerd door Moro, de partner van Pixy Liao, met Pixy zelf als zangeres.
Realisme van 1900 tot nu
Museum MORE is het grootste museum voor Modern Realisme in Europa. Het museum toont en verzamelt werk van beeldend kunstenaars uit de 20ste en 21ste eeuw die de zichtbare werkelijkheid als uitgangspunt nemen en deze op herkenbare wijze verbeelden. “Realisme” kent daarbij vele gedaanten. Daarbij bevraagt het museum het begrip ‘de werkelijkheid’ zoals kunstenaars die kunnen verbeelden.
Het woordenboek over realisme: kunststroming waarbij de werkelijkheid zo nauwkeurig mogelijk wordt uitgebeeld. Maar wat is 'de werkelijkheid'? Is deze voor iedereen hetzelfde? En geeft een realistisch kunstwerk wel echt de werkelijkheid weer?
'De werkelijkheid' suggereert een vaststaand gegeven. Iets dat voor iedereen 'waar' is. Maar de werkelijkheid wordt door iedereen anders waargenomen. Of weergegeven. Door te spelen met schaal, kleur, materiaal, compositie en thematiek zetten kunstenaars de realiteit naar hun eigen hand. Zo maken zij telkens nieuwe werkelijkheden.
In dit deel van de tentoonstelling zie ik nieuw werk maar ook kunst die ik al eerder ben tegengekomen, hier of elders.
Loes Enklaar - Puber
De kunstenares over haar werk: "Mijn portretten lijken niet op iemand in het bijzonder, maar zijn geïnspireerd op mensen uit mijn dagelijkse omgeving. Mijn doel is het voelbaar maken van de aanwezigheid en kwetsbaarheid van de mens. Het voelbaar maken van de aanwezigheid en kwetsbaarheid van de mens is mijn doel. Ik vind het belangrijk dat iedereen zelf betekenis geeft aan mijn werk. In die zin moet het uitstijgen boven de anekdote. Het moet een verhaal vertellen dat op verschillende manieren te interpreteren is."
Sara Blokland - Linda
Sara Blokland is een veelzijdige kunstenaar, curator en schrijver. Haar werk richt zich op thema's als identiteit, erfgoed en de kracht van beeldvorming. Met een achtergrond in fotografie en visuele cultuur verbindt ze historische met persoonlijke verhalen. Blokland staat bekend om haar combinatie van fotografie, tekst en beeldarchieven, waarmee zij diepgaande en soms onderbelichte thema’s naar voren brengt. Het werk Linda bevat een reeks foto's van de zus van de kunstenares, een popidool in de jaren '90 in Nederland.
"We kijken nooit simpelweg naar één ding. Waar we naar kijken is het verband tussen dingen en onszelf."
John Berger, kunstcriticus
Boven: Bas Losekoot - Londen, Bishopsgate / Midden: Annemarie Busschers - Bram / Onder: Hans op de Beeck - Extension (3)
Jan van Herwijnen - Hakende vrouw
"We zien de dingen niet zoals ze zijn, we zien de dingen zoals wij zijn."
Anaïs Nin, schrijver
Tobias Schalken - His unexpected return
Size matters - Monumentale tekenkunst nu
Tekenkunst is bijna net zo oud als de mensheid zelf, maar de afgelopen decennia kreeg het pas echt erkenning als zelfstandige kunstvorm. Als kunst die een eigen (museaal) podium verdient. Tekenkunst bestond eeuwenlang vooral in de vorm van kleine, intieme of handzame ‘voorstudies’. Tekeningen dienden als schets, ter voorbereiding van een schilderij, beeld of gebouw, of als snelle visuele aantekening, om een vluchtige indruk neer te pennen die later in het atelier werd uitgewerkt. Tekenen was vroeger de basis in het kunstonderwijs: pas als je de menselijke anatomie, licht, schaduw en perspectief correct kon tekenen, mocht je je verder bekwamen in een ander medium. Juist vanwege deze fundamentele rol geldt de tekenkunst ook als het medium dat je het dichtst bij de kunstenaar brengt, omdat diens persoonlijke gedachten en handschrift er het meest direct in te herkennen zouden zijn.
De keuze van de kunstenaars uit Size Matters om hun tekeningen vooral monumentale afmetingen te geven, maakt hun kunst onontkoombaar. Onmiskenbaar zichtbaar. Alle werken in de tentoonstelling en de bijbehorende catalogus zijn tenminste 2 meter hoog of breed. Het zijn formaten waarin je blik kan verdwalen en waarbij de omgeving even wegvalt. Een omvang die van de maker een geestelijke én lichamelijke krachtinspanning vraagt. Met deze expositie vestigt Museum More de aandacht op de stoere kant van de eigentijdse, internationale tekenkunst. Er komt een veelheid aan materialen voorbij, van houtskool, (kleur)potlood, inkt, krijt en aquarel tot balpen, stift en ijzervijlsel.
Vanuit de missie van Museum More om modern realisme te tonen in allerlei vormen, ligt de nadruk op tekeningen in een figuratieve stijl met veel aandacht voor details. De tentoonstelling beslaat drie zalen en is losjes verdeeld over drie thema's: virtuele werkelijkheden, actualiteit & geschiedenis, natuur & architectuur.
Hoewel de sterke fysieke aanwezigheid van een meer dan mensgroot kunstwerk kan overrompelen, laat de tentoonstelling ook zien hoe divers de onderwerpen zijn die de kunstenaars onderzoeken. Van immersieve natuurlandschappen tot desoriënterende virtuele of dystopische werkelijkheden, en van kritische visies op actuele thema’s als oorlog, ecocide, macht en propaganda tot de grilligheid van persoonlijke herinneringen en universeel menselijke emoties. Onderwerpen die baat hebben bij een flink formaat. Iets dat kan imponeren zonder te intimideren. Iets waarbij de omgeving even wegvalt. Je wordt uitgenodigd steeds dichterbij te komen, je te laten omarmen en alle geheimen te ontdekken. Het is tekenkunst om in te verdwalen.
Lang niet alle werken spreken me aan maar worden door het verhaal erachter alsnog interessant. De grootte van de kunst is hier niet goed weer te geven, de afmetingen van het scherm helpen niet mee. Dus de grootsheid moet je er maar bij bedenken.
Raquel Maulwurf - Black sea II
De tekeningen van Raquel Maulwurf komen voort uit haar fascinatie voor de vernietigingszucht van de mensheid. "De beelden die ik in (oorlogs)archieven en het dagelijkse wereldnieuws vind, bewerk ik tot alleen de essentie van de gebeurtenis overblijft. De serie Black sea ontstond naar aanleiding van de olieramp met een boorplatform in de Golf van Mexico in 2010. In drie maanden stroomde 800 miljoen liter ruwe olie in zee. Het leek onmogelijk het lek te dichten. Black Sea was het ultieme doemscenario; door olie doordrenkte zwarte zeeën. Ik werk met houtskool en rijt het oppervlak open met een stanleymes zodat de papierpulp eruit stroomt. Zo wil ik destructie in zowel onderwerp als werkwijze voelbaar maken."
Renie Spoelstra - Black Ice
Renie Spoelstra tekent verlaten landschappen: bergen, meren, zeeën en bossen doemen op vanuit het diepste zwart. "Ik wil de toeschouwer een tijdloos stuk niemandsland laten ervaren. Daarbij is het formaat groot, om de kijker het gevoel te geven zich echt in het werk te bevinden. Deze tekening heb ik gemaakt naar aanleiding van een gletsjerwandeling op IJsland. De schaal van dat landschap was niet te bevatten. Ik ging er op zoek naar de ogenschijnlijk romantische landschappen die als decor fungeerden in films, maar die in werkelijkheid onder druk staan door massatoerisme en klimaatproblematiek. De tekeningen die hieruit zijn voortgekomen zijn dus eigenlijk echo's van wat deze landschappen ooit waren."
Anne Muntges - 348 Franklin
Anne Muntges reconstrueert het stedelijk landschap waarin ze woont. Haar duizenden tekeningen vormen steeds grotere installaties. "Wat ik zie, wordt pas echt als mijn pen het heeft verkend. Door het formaat is het alsof ik mijn zelfgeschapen wereld binnenstap. Zo doorgrond ik elk detail, zoals een archeoloog in de lagen van de geschiedenis graaft. Met 348 Franklin, waaraan ik nog steeds werk, documenteer ik de ziel van mijn wijk in Brooklyn (NY). Elk element wordt minutieus getoond en laat de impact van het verleden zien op het uiterlijk van de gebouwen. Ik nodig de kijker uit om na te denken over het samenspel tussen stedelijke ontwikkeling, de dynamiek van een gemeenschap en het verstrijken van de tijd."
Raquel Maulwurf - Agent Orange
In dit werk komen oorlog en ecocide samen. "De titel verwijst naar het ontbladeringsmiddel dat in de Vietnamoorlog werd ingezet, waarvan de naam is afgeleid van de oranje band die om de vaten zat. De schijnbaar willekeurige strepen en vlekken in de tekening zijn gebaseerd op satellietbeelden: het zijn de routes van de in formatie vliegende sproeivliegtuigen. Door te sproeien in een gecoördineerd weefpatroon werd geen plek overgeslagen. Wat op het eerste gezicht dus een abstract beeld lijkt, verbeeldt een beladen geschiedenis."
Jacobien de Rooij - Armada
(Kust)landschappen en getijdenpoelen in vele fluwelige lagen pastel domineren het oeuvre van Jacobien de Rooij. Ze baseert haar tekeningen altijd op stukken natuur die ze echt zo heeft gezien. "Ergens aan de oostkust van Donegal in Ierland is een klein strand met een grote historie. Er is daar een schip van de Spaanse Armada (vloot) vergaan. Het is er bezaaid met een niet te geloven verscheidenheid aan gesteente in de meest onwaarschijnlijke kleuren en vormen. Een grote rots drijft als het ware op een dunne laag water."
Robbie Cornelissen - Underworld (1)
Cornelissen maakt grote tekeningen van architectonische ruimtes vol wonderlijke figuurtjes, patronen en desoriënterende perspectieven. "Underworld (1) maakte ik naar aanleiding van een oude postkaart van het Lagerhuis in Londen. Ik zit tijdens het werken heel dicht op het papier, alles is vaag. Ik verlies de controle en geef me over aan een associatieve stroom. Ik houd van de tegenstelling van de grote compositie en de verfijnde details. Ik maak graag plekken om even te verblijven."
Jans Muskee - Trudi en de 3 gratiën
In oliepastel maakt Muskee zorgvuldig geënsceneerde situaties met doodgewone mensen in alledaagse decors. "Toen ik hoorde dat tentoonstellingsmaker Trudi van Zadelhoff niet lang meer te leven had, vroeg ik of ze een hoofdrol wilde spelen in één van mijn tekeningen. Ik wilde al een hele tijd iets doen met Portrait of an Artist van Hockney. Nu kon ik deze twee combineren. In plaats van de zwemmer zijn er toeschouwers: Trudi's beste vriendinnen die haar in de gaten houden. Op een afstand, maar altijd in de buurt."
Pietsjanke Fokkema - Keuken in de nacht
Tien jaar woonde Pietsjanke Fokkema in de havens van IJmuiden en had ze een groot atelier. "Toen ik moest verhuizen, ben ik uit heimwee de keuken in IJmuiden gaan tekenen. Het tekenen was het verwerken en loslaten van de plek. Keuken in de nacht vertelt precies hierover: mijn geliefde keuken, met het prachtige uitzicht op de haven, wordt bedreigd door een donkere lucht en allerlei ongedierte. Langzaamaan zie je steeds meer ongewoons in het werk: van mieren op het aanrecht tot vleermuizen aan het plafond."
Hans op de Beeck - Night time
Prachtige animatie op basis van monumentale aquarellen. "In deze donkere film worden mijn aquarellen van fictieve, raadselachtige oorden, interieurs en landschappen tot leven gebracht. De toon van de film verwijst naar de dreigende sfeer van latente ontsporing zoals in de film noir, maar ook naar de heilzame rust van de nacht en de idylle van het natuurlandschap. Door enkel zwart waterverfpigment, twee kwasten en een kom water te gebruiken, reduceer ik als tekenaar-schilder alles tot de essentie."
Sinds 2004 werkt Charles Avery aan zijn denkbeeldige eiland. Met (grootschalige) tekeningen, sculpturen, teksten en objecten brengt hij steeds nieuwe gebieden in kaart. Het Eiland is een realistisch uitgevoerde fantasiewereld vol bizarre en tegelijk levensechte fenomenen. De toegangspoort is Onomatopoeia. Dit was de plek waar de eerste pioniers aan wal kwamen en is inmiddels een metropool, inclusief een dierentuin. Avery gebruikt Het Eiland om ideeën uit onder meer de filosofie, esthetica, wiskunde, economie, antropologie en architectuur uit te testen: "Het Eiland is een sportschool voor de verbeelding en een serieuze poging om de ervaring van de beschouwer af te stemmen op die van de kunstenaar."
Informatie op deze pagina komt van de website en de informatieborden van Museum More.