Rodin

Femme accroupie

Een korte samenvatting van zijn leven met informatie van Wikipedia: Rodin (1840-1917) werd geboren in Parijs en bracht er een armoedige jeugd door. Hij probeerde toegelaten te worden aan de École des Beaux Arts maar werd steeds afgewezen. Ze vonden zijn werken te vrijpostig. In 1864 ontmoette hij de naaister Rose Beuret, met wie hij de rest van zijn leven deelde. Ze kregen samen een zoon. Hij verbleef in Brussel en Italië en in 1880 kreeg hij zijn eerste officiële bestelling. Met deze Porte de l'Enfer werd hij beroemd. Hij werkte meer dan zes jaar aan de meer dan 200 beelden die ervoor bestemd waren. Ook De Kus en De Denker behoorden tot deze groep. 
Andere beroemde werken zijn De Burgers van Calais, het monument van Victor Hugo en Balzac. Rodin gebruikte de natuur om zijn werk er levendig uit te laten zien. Zijn werk valt op door het onregelmatige oppervlak, waarop de lichtval schitteringen veroorzaakt. Deze schitteringen geven het beeld beweeglijkheid.

Dit is niet het effect waarnaar hij streefde. Met deze manier van tentoonstellen probeerde Rodin de stappen van de sculptuur te laten zien. Zoals de schilders hun werk opbouwden uit kleur- en lichtvlekken, zo bouwde Rodin zijn beelden uit klei en brons. Door het zichtbaar worden van het maakproces, wist Rodin het tijdelijke aspect in zijn werk naar voren te laten komen.

Eternelle idole

Le Baiser

L'éternel Printemps

Rodin had tien jaar lang een onstuimige verhouding met Camille Claudel, zijn 24 jaar jongere leerling. Toch trouwde Rodin in 1917 met Rose, met wie hij al 53 jaar een relatie had. Zij stierf drie weken later. Rodin zelf overleed tien maanden na zijn huwelijk. Camille overleed in 1943. 

Ik ben enkele malen in het Musée Rodin in Parijs geweest, het voormalige woonhuis van de kunstenaar. Ook was ik in Villa des Brillants, in Meudon, ook een huis waar Rodin woonde. Volgens de verhalen zou Camille hier in de bosjes hebben gelegen om hem met zijn vrouw te bespieden. De villa met eettafel, tekenkamer en studio zijn gereconstrueerd naar aanleiding van foto's. In de tuin bevinden zich het graf van Rodin en Rose. 

Les Bourgeois de Calais

Het kunstwerk De Burgers van Calais beeldt een fase uit de Honderdjarige Oorlog uit. Calais werd in 1347 door het al elf maanden durende beleg gedwongen tot overgave wegens de grote hongersnood in de stad. Zes vooraanstaande burgers hadden het plan opgevat hun leven te schenken aan de Engelse koning in ruil voor het sparen van de stad. Met niets anders gekleed dan een hemd en met de strop reeds rond hun nek trokken ze naar Eduard III om hem de sleutel van de stad te bezorgen. Ontroerd door de zelfopoffering van de mannen wierp Eduards vrouw Filippa van Henegouwen zich aan de voeten van haar man en smeekte hem hun leven te sparen, wat dan ook gebeurde. In tegenstelling tot de huidige presentatie, was het oorspronkelijk Rodins bedoeling zijn schepping te plaatsen op een voetplaat van slechts 25 cm hoogte, zodat de burgers als het ware tussen de voetgangers op de markt zouden lopen.

La Porte de l'Enfer

Je suis belle

In opdracht van de Franse regering begint de beeldhouwer Auguste Rodin omstreeks 1880 aan De Hellepoort (La Porte de l'Enfer, foto linksboven). Hij voltooit het echter nooit en blijft eraan werken tot aan zijn dood in 1917. De talrijke figuren die hij creëert voor deze monumentale poort, blijken een eindeloze bron van ruimtelijke vormen en sculpturen op te leveren, waar hij steeds weer gebruik van maakt. Veel van zijn bekende werken zijn in de poort in kleinere versies terug te vinden, zoals Le Penseur (de Denker) en Le Baisir (de Kus).

Het beeld Je suis belle is één van mijn favoriete werken van Rodin, met name vanwege de titel. Voor mij straalt het zoveel kracht uit, zoveel verering voor de vrouw. Ervan uitgaande dat de titel slaat op de vrouw die hier door de man 'op handen wordt gedragen'. Op Wikipedia staat dat hij met dit beeld een morbide en erotische visie verbeeldt waarbinnen seksuele bevrediging onbereikbaar is. Dat werpt meteen wel een ander licht op het werk. 

La Danaide

Wikipedia: De vijftig dochters van koning Danaos van Libië werden Danaïden genoemd. Danaos nam met zijn vijftig dochters de vlucht naar Argos, toen zijn tweelingbroer Aigyptos de meisjes wilde dwingen tot een huwelijk met zijn vijftig zonen. Toen zij ondanks hun verzet toch tot trouwen werden genoodzaakt, vermoordden alle Danaïden hun echtgenoten, behalve Hypermnestra, die haar man Lygkeus spaarde omdat zij echt van hem hield. De overige Danaïden moesten voor straf voor de rest van hun bestaan in de Onderwereld een bodemloos vat volscheppen (het Danaïdenvat). 

Het werk was oorspronkelijk gemaakt voor de Hellepoort maar kwam niet meer voor in de uiteindelijke versie van het werk. Op de site van Musée Rodin: Rodin above all constructed a feminine landscape by highlighting the curve of the back and neck. Instead of representing the Danaïd in the act of filling the barrel, as in conventional iconography, Rodin depicts her despair as she realizes the pointlessness and absurdity of her task. Exhausted, she rests her head “like a huge sob” on her arm, while her outspread “liquid” hair, to quote Rilke, merges with the water from her overturned vase.

In de film Camille vind ik dit een zeer bepalend moment. Dit is het moment waarop Camille langs gaat bij haar meester, omdat ze van hem wilde leren, van hem wilde houden. Ze gaat naar zijn studio, waar hij nog aan het werk is. Ze kleed zich uit en gaat voor hem liggen in de houding van La Danaide. Terwijl zijn handen de klei bewerken is het alsof hij haar lichaam liefkoost. 


Video

beelden van Rodin

trailer van de film Rodin

het verhaal achter De Denker met Lucas de Man, deel 1 en 2. 


Bronnen