HEMbrugterrein


Hembrug is een monumentaal industrieterrein in de gemeente Zaanstad. Ik was hier één keer eerder. Nu kom ik er voor een project van Museum of Humanity, waarover later meer. Aan de overkant van het Noordzeekanaal, tegenover het terrein, staat het Kissing Couple XXXL, van Saske van der Eerden. De beelden zijn een initiatief om de snelfietsroute tussen Amsterdam en Zaandam en wachtplek voor fietsers bij de pont aantrekkelijker te maken.  

Ik hou van dit terrein. Ik maak dezelfde foto's als vorige keer, ik ben dol op deze oude gebouwen. Ik zou heel graag binnen willen kijken, en daar foto's willen maken van het verval. Maar eigenlijk zou ik hier willen werken. Hier rondlopen wakkert een deel van mij aan wat ik achter heb gelaten in een gekraakt schoolpand waar ik ooit woonde. Daar woonden we met creatievelingen bij elkaar, ieder in een eigen klaslokaal, ieder vanuit een eigen kunstdiscipline. Een geweldige tijd waaruit mooie vriendschappen en samenwerkingen zijn ontstaan. Ik zie voor me hoe we hier zouden wonen en mooie dingen zouden laten ontstaan. Hoe ik hier dat deel van mezelf zou aanspreken wat nu onrustig onder mijn huid is gekropen. Hier zou ik gelukkig kunnen zijn. 

Het werk van Hans Blank staat op veel plekken in de openbare ruimte, zoals op de Afsluitdijk. Het maritieme staat bij hem centraal. Geïnspireerd door de eeuwige strijd op leven en dood tussen de mens en het zeewater creëert Blank robuust, krachtige beeldhouwwerken: arken van Noach, Keltische boten, Vikingschepen en dolende schepen in de mist. Hij had ook een fascinatie voor anatomie en de beweging van het menselijk lichaam. Zijn starende vissers en roeiers zijn bekende resultaten van deze fascinatie. Ook was hij een productieve kunstschilder. Zijn schilderijen doen vaak denken aan het ruige zuiden van Ierland. Minder bekend zijn zijn werken in oud ijzer. Een aantal voertuigen en strijdwagens brengen de historie van dit oud militair terrein terug naar het Hembrugterrein. Hij overleed in 2019. 

Zoals in de inleiding gezegd ben ik hier vandaag voor een project van Museum of Humanity: Let's Face It!

Drie dagen lang kun je langskomen om je te laten fotograferen door een professionele fotograaf. De portretten worden geprint en op de buitengevel geplakt, als eerbetoon aan de mensheid. Ik ben benieuwd of iemand een foto van me kan maken waar ik mee kan leven. Thuis oefen ik een blik met zelfvertrouwen, met enigszins ondeugende ogen en een speels lachje. Zodra ik tegenover de sympathieke en mooie fotografe zit is mijn zelfvertrouwen weg. Ik volg haar aanwijzingen op, hoofd een paar millimeter meer rechtop, neus een fractie naar links en ontspannen. Ze vraagt of ik de foto die het gaat worden wil zien. Ik kijk zonder te kijken, zeg dat ik altijd moeite heb om foto's van mezelf te zien. Het compliment wat ze maakt doe ik af als beleefdheid. Wel een heel mooi en bijzonder project.

Nu ik er toch ben ga ik ook het museum nog even in. In een ander gebouw dan in toen ik hier 3 jaar geleden was. Ik hou van het gebouw, ik hou van het werk van initiatiefnemer en fotograaf Ruben Timman. Alle geportretteerden hebben hun eigen verhaal en stralen zoveel kracht uit. Ik raak geïnspireerd voor een fotografieproject waar ik op zit te broeden, met de anderstaligen waaraan ik les geef. 

Saifi is een succesvolle manager bij een internationale projectontwikkelaar. Ze komt uit een dorpje in het noorden van Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh. Op haar 13e moet ze trouwen met haar neef. Hij teert op het geld van zijn familie en verspilde dat aan drank en drugs. Saifa wil studeren en zich ontwikkelen maar dat wordt niet geaccepteerd. Ze krijgt het toch voor elkaar. Door te studeren en hard te werken bevrijdt ze zichzelf uit de grip van haar familie. 

Op de middelbare school lukt het Shannon moeilijk bij de les te blijven. Ze kan zich maar moeilijk concentreren en droomt vaak weg. Veel vakken spreken haar niet aan en wiskunde snapt ze niet. Ze gaat naar het grafisch lyceum maar besluit daarna naar Zuid-Afrika te gaan. Daar werkt ze als vrijwilliger met moeders en hun gehandicapte kinderen. Ze krijgt een nieuwe droom, ze wil architect worden. Ze doet een cursus wiskunde en blijkt er goed in te zijn!

Melek is met haar ouders gevlucht voor de terreur van IS en wacht in de Koerdische stad Erbil op een betere toekomst. Melek lijdt aan albinisme. Ze kan minder goed zien en weinig licht verdragen. Het lukt Ruben om voor haar en haar zus een speciale bril te laten maken en die onder gevaarlijke omstandigheden persoonlijk bij haar af te leveren. Ze wonen weer in hun oude huis in Irak. IS-strijders hebben hun woning gebruikt als commandopost. 

In november 2020 reist Ruben voor een reportage naar Beiroet, de stad die net is getroffen door een enorme explosie. Hij ontmoet er mensen die van de ene op de andere dag alles verloren. Mevrouw Makhroui vertelt dat ze haar oom dood in haar beschadigde huis vindt. Ze raakt in shock en weet niet meer waar ze is als ze bijkomt. Inmiddels woont ze in een tijdelijk huis en krabbelt ze weer langzaam op.  

Evi (foto boven) is nog maar een jaar als Ruben haar voor het eerst fotografeert. Na de fotosessie moet ze een halfjaar aan de zuurstof. Ze werd drie maanden te vroeg geboren en woog nog geen zeshonderd gram. Haar moeder vertelt over haar kwetsbaarheid. Ze is snel moe en overprikkeld. "Vergelijk Evi met een kleurrijk plantje. Als ze op een beschut plekje mag staan en ze voldoende water en zon krijgt, dan komt ze zeker verder tot bloei." 

Hier kun je meer informatie lezen over het project.