De neuroloog weet het niet. Net zo min als de orthopeed het weet. Of de hematoloog-internist. Er zijn klachten die niet te verklaren zijn. En dus ook niet te behandelen. Het wordt op de grote berg gegooid die kanker heet. En dat is het dan. Je kreeg behandelingen, met goed resultaat, en je werkt aan je herstel. Je verwacht stappen te gaan zetten. Zoals je haar weer langzaam langer wordt, denk je met behulp van fysiotherapie fitter te worden, energieker. Maar de resultaten blijven uit. Het heet dan wel remissie, kankervrij, maar gezond voel je je allerminst.
Twee jaar geleden las ik in een interview met Adelheid Roosen over haar demente moeder:
“Toen mijn moeder nog leefde, was het lastigste aspect van haar ziekte dat ik mijn perspectief moest aanpassen. Die vraag moet iedere mantelzorger zich op een gegeven moment stellen: vanuit welk perspectief zorg jij voor degene waar je om geeft? Ik heb gekozen voor werkelijke gelijkwaardigheid. Dus niet constant bezig zijn met wat je allemaal kwijt bent, in je relatie tot haar. Niet bezig zijn met, herkent ze jou nog. Maar werkelijk gaan ontdekken wie zij nu is. En je daartoe verhouden. Dus ja, je hele relatie met haar verandert. (...) Als je tijdens dit proces voortdurend de volwassene blijft, houd je alle zorgen vast. Mijn belangrijkste les was: durf toe te geven dat je de antwoorden niet hebt. Dat heeft mij zo geholpen bij het accepteren van de dementie van mijn moeder. (...) Wat mij ook steeds duidelijker werd: stop met corrigeren. Al deze mensen zijn op weg naar de dood. Ze kunnen steeds minder. Waarom zou je ze in jouw parcours, in jouw normen en waardenstelsel willen forceren? Eigenlijk alleen maar omdat wij als mantelzorgers, ons dan beter voelen en ‘in control’ zijn. Daarom. Laten wij die moeilijke stap zetten, door hen te volgen. Laat ze leven – en laat ze gaan. Neem een voorschot op je rouw, laat je dierbare nu al gaan. Alles wat daarna komt, kun je dan met andere ogen zien. Als je loslaat, kan opeens alles.”
En dat is nu de les voor mij. Geen verwachtingen meer, geen heimwee naar hoe het vroeger was. Heel mindfullerig. Dit is het lijf waar ik het mee zal moeten doen. Ik zal moeten proberen dit niet als verlies te zien maar als nieuw uitgangspunt. En hoe wil je je leven dan vormgeven?